زخم فشاری یا زخم بستر بیشتر در کسانی به وجود می‌آید که مجبورند مدت زمان طولانی‌ای در بستر به سر ببرند. این بیماران به دلیل ساکن بودن بدن آنها در یک حالت، نقاطی از بدن‌شان دچار زخم‌هایی می‌شود. زخم‌ها بیشتر در نواحی ایجاد می‌شود که عضله‌ای وجود ندارد و بر اثر فشار، عروق خونی دچار انسداد شده‌اند. پوستی که عدم خون‌رسانی در آن اتفاق می‌افتد به مرور زمان دچار زخم‌های دردناکی می‌شود.
این زخم دردناک علاوه بر بیمارانی که ثابت هستند و حرکتی ندارند در بیماران دیگری نیز امکان ایجاد دارد. بیمارانی که هوشیار نیستند و بیماران دارای عدم احساس درد از جمله این بیماران می‌باشند. این بیماری همچنین بر اثر فشار طولانی مدت گچ شکستگی امکان به وجود آمدن دارد. زخم‌ها به طور معمول در بافت‌های پوستی و زیر پوستی و همچنین عضلات ایجاد می‌شود.
پرستار بیماران دارای زخم فشاری
جهت مراقبت و نگهداری از بیمار دارای زخم فشاری می‌توانید پرستار و مراقب دارای مهارت در این زمینه استخدام نمایید. البته باید پرستاری را استخدام نمایید که توجه کافی به بیمار را داشته باشد. در صورت استخدام پرستار از موسسات دارای مجوز رسمی دیگر نیاز نیست نگران این موضوع باشید. عدم توجه کافی و رسیدگی به موقع می‌تواند مشکلات جدی‌ای برای بیمار به همراه داشته باشد. به طور معمول افراد سالمند بیشترین مشکل در این خصوص برایشان به وجود می‌آید.
- بیشتر بخوانید: نکات مهمی که پرستار سالمند باید بداند
همچنین افرادی که درگیر بیماری‌های دیابتی هستند و افراد دارای مشکلات گردش خون جز افرادی هستند که بیشترین مشکل برایشان پیش می‌آید. اگر توجه کافی به فرد بیمار نشود و مراقبت‌های لازم از وی نشود و در تخت چرخانده نشود زخم‌ها می‌تواند رشد پیدا کند. در صورت عدم درمان زخم امکان از بین رفتن کامل بافت ناحیه‌ی زخم وجود دارد.
زخم فشاری
دلایل ایجاد زخم بستر یا زخم فشاری چه چیزهایی می‌باشد؟
به طور معمول زخم فشاری در اثر عدم خون رسانی به بافت پوست برای مدت طولانی به وجود می‌آید. رنگ پوست ناحیه‌ای که خون رسانی به آن متوقف شده به مرور زمان شروع به بنفش شدن می‌کند. پرستار و مراقب بیمار باید توجه کافی به ناحیه‌های تحت فشار داشته باشد. نواحی که دچار تغییر رنگ شده‌اند اگر درمان نشوند شروع به تبدیل شدن به زخم می‌کنند. و اگر درمان بر روی آنها شروع نشود امکان دارد که زخم دچار عفونت شود.
بیشر بخوانید: پرستار سالمند
زخم‌ها در صورت عدم درمان امکان نفوذ به عمق بافت بدن و رسیدن به استخوان‌ها را نیز دارند. زمانی که زخم‌ها گسترش یابند و درمانی شکل نگیرد، روند بهبودی خیلی کند پیش خواهد رفت. اگر بیمار دچار بیماری‌های دیابتی باشد و یا نیاز به ساکن بودن بیشتری داشته باشد ممکن است روند درمان تا سال‌ها طول بکشد. در برخی مواقع جهت درمان سریع‌تر از عمل‌های جراحی استفاده می‌شود.
نقاطی که بیشتر در خطر ابتلا به زخم فشاری هستند
زخم بستر بیشتر در نواحی خاصی که بیشترین فشار بر آنها می‌باشد ایجاد می‌شود. این نواحی نقاطی هستند که وزن بدن را در حالت خوابیده یا نشسته تحمل می‌کنند. علاوه بر این نواحی خاص، نواحی که تحت فشار گچ می‌باشد نیز امکان ابتلا به زخم وجود دارد. این نواحی را به شرح زیر می‌توان نام برد:
- باسن(شامل ناحیه دنبالچه و پهلوهای باسن)
- پاشنه پا
- تیغه‌ی شانه‌ها
- پشت سر
- پشت و دو طرف زانوها
زخم فشاری
علائم و نمونه‌های مختلف زخم بستر
به طور کلی زخم بستر یا زخم فشاری دارای 4 مرحله می‌باشد و هر مرحله دارای علائم خاص خود می‌باشد. در ابتدا ناحیه‌ی تحت فشار قرمز می‌شود و در صورت لمس کردن آن، دارای گرما می‌باشد. در افرادی که دارای پوستی تیره می‌باشند ممکن است مرحله‌ی اول با رنگ آبی و یا بنفش دیده شود. بیمار در این مرحله احساس سوزش، التهاب و خارش می‌کند. در مرحله‌ی بعد زخم‌ها پدیدار شده و ناحیه تحت فشار سر باز می‌کند.
- بیشتر بخوانید: 7 نکته برای پرستاری و مراقبت از بیمار بستری
امکان ایجاد تاول نیز در ناحیه‌ی تحت فشار در این مرحله وجود دارد. رنگ پوست اطراف ناحیه تحت فشار نیز در این مرحله دچار تغییر می‌شود. بیمار نیز در این مرحله احساس رنج بسیاری در ناحیه زخم می‌کند. در مرحله‌ی بعد زخم به دلیل آسیب جدی‌ای که دیده است دارای دهانه‌ایی از زیر پوست می‌شود.
در مرحله آخر به دلیل آسیب که پوست دیده است در ناحیه‌ی آسیب دیده زخمی بزرگ دیده می‌شود. در این مرحله علاوه بر پوست؛ عضلات، تاندون‌ها و حتی مفاصل درگیر بیماری می‌شود. امکان پدید آمدن عفونت در این مرحله وجود دارد. پس از عفونت و در صورت عدم رسیدگی امکان از بین رفتن کامل بافت نیز وجود دارد.