بی خوابی در کودک مشکل شایعیست که اکثر والدین و پرستاران کودک در کودکان تحت مراقبت خود تجربه کردهاند. خیلی از کودکان به طور معمول در زمان به خواب رفتن و یا در طول مدت خواب دچار اختلال در خواب میشوند. این اختلال در خواب میتواند بر روی خلق و خوی کودک در طول مدت روز تاثیر گذار باشد. از جمله تاثیرات دیگر این اختلال میتوان به افسردگی، حواسپرتی، پرخاشگری و… اشاره کرد. اما دلیل این اختلال شایع در کودکان چیست و چگونه میشود با آن مقابله و آن را درمان کرد. در این مقاله سعی بر آن شده شده تا دلایل و راههای درمان این اختلال شایع را بررسی کنیم.
دلایل شایع بی خوابی در کودک
بی خوابی در کودک میتواند دلایل بسیار زیادی داشته باشد و دارای بعدهای متفاوتی باشد. یکی از مهمترین دلایلی که میتواند باعث اختلال در خواب کودک شود خوابیدن در زمان نامناسب است. خوابیدن در زمان نامناسب را میتوان هم دیر خوابیدن و هم خوابیدن در زمانی غیر معمول تعبیر کرد.
بیشتر بخوانید: کمک به خواب نوزاد و اصلاح الگوی خواب کودکان
ممکن است والدین کودک را درگیر فعالیتهایی کنند که کودک در زمانی نامناسب بخوابد. فعالیتهایی مانند شرکت در مهمانیها و دورهمیهای شبانه با خانواده و دوستان. هر کودک 6 الی 12 ساله نیاز دارد که در طول شب 10 الی 11 ساعت خواب کامل داشته باشد. ممکن است دلایل گفته شده را بررسی و رفع کردهاید ولی کودک شما همچنان دچار اختلال در خواب است. برای این اختلا دلایل دیگری نیز وجود دارد؛ در زیر به تعدادی از آنها اشاره کردهایم:
- مصرف نوشیدنهای کافئیندار.
- استرس ناشی از عوامل محیطی و یا ناشی از اتفاقات روز.
- عادتهای غلط و نادرست خواب.
- عوارض برخی داروها.
- خروپف، خارش، آسم و… .
- عوامل روحی و روانی مانند افسردگی و اضطراب.
راههای درمان و مقابله با بی خوابی در کودک
راههای درمان بی خوابی کودکان با یکدیگر متفاوت است و راههای بسیاری برای هر کودک وجود دارد. قبل از هرچیز باید دلیل بی خوابی را از منظر پزشکی و یا روانی بررسی کرد و دلیل آن را پیدا کرد. مثلا کودکی که دارای خروپفهای شبانه میباشد را باید در ابتدا از نظر پزشکی بررسی کرد. چنین کودکی ممکن است نیاز به عمل جراحی و برداشتن لوزهها باشد. در برخی از کودکان ممکن است دلایل روحی و روانی باشد که پزشک برای رفع این اختلال داروی مناسب را تجویز مینماید.
بیشتر بخوانیم : خروپف در کودکان
راههای درمان بی خوابی کودک با کمک شرایط محیطی
اگر بی خوابی در کودک دارای دلایل پزشکی نمیباشد باید با کمک شرایط محیطی آن را درمان کنید. برای این امر در ابتدا باید مدت زمانی که کودک در رختخواب وقت میگذارند را محدود کنید. محدود کردن این مدت زمان برای انجام اعمالی که غیر از خواب هستند میباشد. در مرحلهی بعد باید برای خواب کودک برنامهای دقیق بچینید که حتی در تعطیلات و آخر هفتهها هم قابل اجرا باشد. به کودک خود باید راههای آرام سازی فکر مانند تنفس شکمی و یا شل کردن عضلات را بیاموزید. هر نوع فعالیت محرکی را 30 دقیقه الی یک ساعت قبل از خواب باید به طور کامل متوقف نمایید. مصرف نوشیدنیهای دارای کافئین توسط کودک را متوقف نمایید.
بیش فعالی و بی خوابی در کودک
یکی دیگر از دلایل بی خوابی در کودک میتواند اختلال بیش فعالی باشد که تشخیص آن کمی سخت است. این اختلال دارای علائمی کاملا مشابه با بی خوابی میباشد و تشخیص آن سخت است. اگر این اختلال در کودک تشخیص داده شده و مشغول به درمان آن هستید، اختلال بی خوابی میتواند ناشی از عوارض داروها باشد. همچنین با کمی فعالیت روزانه در بعد از ظهر، میتوان خواب کودکان دارای بیش فعالی را تنظیم کرد.
بیشتر بخوانید : الگوهای خواب نوزاد
کلام پایانی
به عنوان پرستار و یا والدین کودک، قبل از درمان بی خوابی در کودک باید دلیل آن را پیدا کنید. برای این منظور بهتر است از پزشک و روانپزشک کودکان کمک بگیرید. در برخی از کودکان نیاز به درمان پزشکی و در برخی دیگر نیاز به درمان روحی و روانی میباشد. بر از اختلالهای بی خوابی نیز ناشی از شرایط محیطی میباشد که بهتر است قبل از هر چیزی این دلیل را بررسی کنید. مثلا اتاقی که بیش از حد گرم باشد میتواند باعث بی خوابی و ایجاد اختلال در خواب کودک شود. همچنین صداهای محیط نیز میتواند باعث بی خوابی و ایجاد اختلال در خواب کودک شود.