نوشیدنی و دمنوش های رفع خستگی در سالمندان

نوشیدنی و دمنوش های رفع خستگی در سالمندان از جمله مواردی هستند که باید در هر خانه دارای سالمند وجود داشته باشد. خستگی و کسلی – وضعیتی که با احساس خستگی مداوم و بی وقفه که غالباً با گذشت زمان به تدریج ایجاد می شود، مشخص می شود – در میان جمعیت سالمند، بسیار رایج است. 

بسیاری از افراد برای توصیف خواب آلودگی از اصطلاح “خستگی” استفاده می کنند، اما خستگی در واقع با خواب آلودگی بسیار متفاوت است. خواب آلودگی یک بیماری کوتاه مدت است که به طور کلی می توان آن را در یک علت خاص ردیابی کرد، اغلب فشار بیش از حد است یا خواب کافی نیست. اگر کسی خواب آلوده  باشد و بعد از آن چرت بزند یا خواب خوبی داشته باشد، بلافاصله بعد از آن دچار احساس بهتر و سرحالی می شود.

از طرف دیگر، خستگی یک شرایط طولانی مدت و فراگیر است. اگر عزیز مسن شما خسته باشد، ممکن است احساس خواب آلودگی کند، اما به طور کلی کمبود انرژی و انگیزه را نیز تجربه خواهد کرد.‌ سالمندان فقط با خواب بیشتر نمی توانند از خستگی خلاص شوند. ممکن است متوجه شوید که عزیز شما شب ها بیشتر می خوابد و در طول روز چرت می زند اما هیچ وقت احساس آرامش واقعی نمی کند.

خستگی شامل خستگی جسمی و روحی است. با توجه به خستگی جسمی، سالمند شما ممکن است انجام فعالیت های عادی خود را از نظر جسمی دشوار بداند. برخی از علائم جسمی خستگی عبارتند از :

ضعف عضلانی، درد عضلانی، خواب آلودگی،  سردرد، مشکلات بینایی، نفخ معده، یبوست، اسهال، و کاهش وزن

با توجه به خستگی ذهنی، عزیز مسن شما ممکن است احساس افسردگی کند یا در تمرکز یا به خاطر سپردن مسائل، دچار مشکل شود. به عبارت دیگر، در حالی که خستگی جسمی شامل نداشتن قدرت جسمی یا تحمل کافی برای انجام فعالیت است، خستگی ذهنی شامل نداشتن انرژی ذهنی کافی یا انگیزه برای انجام این کار است. برخی از علائم ذهنی خستگی عبارتند از :

مشکل در تمرکز و مشکلات حافظه، کمبود انگیزه، زمان پاسخ آهسته، افسردگی، اضطراب، تحریک پذیری و نوسانات خلقی

خستگی – چه جسمی، روحی یا هر دو – به طور کلی به درمان سریع نیاز دارد. اما علائم خاصی نیاز به مراقبت های اورژانسی را نشان می دهد. اگر فرد مورد علاقه شما درد قفسه سینه، ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس، احساس ضعف، درد شدید یا خونریزی دارد و یا در فکر این است که به خود یا شخص دیگری آسیب برساند، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.

• بیشتر بخوانید: رژیم کربوهیدرات صفر برای سالمندان

چه عواملی باعث خستگی در سالمندان می شود؟

مردم اغلب تصور می کنند که خستگی در سالمندان نتیجه اجتناب ناپذیر روند طبیعی پیری است و بنابراین درخواست درمان را به تعویق می اندازند. در واقع، خستگی اغلب یک علت قابل درمان و خاص دارد. در بسیاری از موارد، خستگی علامت یک بیماری پزشکی جداگانه است. شرایط بی شماری در میان سالمندان وجود دارد که می تواند باعث خستگی شود، مانند :

کم خونی، آرتریت، سرطان، بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD)، کمبود آب بدن، دیابت، بیماری ریفلاکس معده (GERD)، بیماری قلبی، هیپرکلسمی، فشار خون بالا، بیماری التهابی روده (IBD)، بیماری کلیوی، بیماری کبدی، بیماری تیروئید (کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید)،

عزیز مسن شما همچنین می تواند دارای یک اختلال خواب باشد که از استراحت کافی وی جلوگیری می کند، مانند بی خوابی، سندرم پاهای بی قرار، یا آپنه خواب. یا اگر حداقل شش ماه دچار خستگی و علائم مختلف شده اند و سایر علل بالقوه دیگر منتفی است ، ممکن است یک بیماری جداگانه داشته باشند که به عنوان “سندرم خستگی مزمن” یا “انسفالومیت میالژیک” شناخته می شود.

خستگی همچنین می تواند از مسائل ذهنی یا عاطفی ناشی شود. برای افراد مسن بسیار معمول است که احساس استرس می کنند، چه در مورد سلامتی خود، چه درمورد دارایی و آینده. وقتی افراد به سن بازنشستگی می رسند، ممکن است بی حوصله شونذ و مطمئن نباشند که در این اوقات فراغت، چه کاری باید انجام دهند. همه اینها می تواند به ایجاد اضطراب و افسردگی کمک کند ، که می تواند باعث خستگی شود.

بسیاری از سالمندان خستگی را نیز به عنوان عارضه جانبی داروهای خاص یا درمان های پزشکی تجربه می کنند. برخی از شیوه های زندگی ممکن است باعث شود فرد سالمند، خستگی را تجربه کند. جالب اینجاست که هم کمبود فعالیت بدنی و هم فعالیت بدنی زیاد منجر به خستگی می شود. اگر رژیم غذایی به اندازه کافی مغذی نباشد یا اگر بیش از حد کافئین یا الکل مصرف کرده باشد، عزیز شما نیز ممکن است دچار خستگی شود.

چگونه می توان از خستگی در سالمندان جلوگیری کرد؟ 

بهترین راه برای جلوگیری از بروز خستگی در عزیز سالخورده، تشویق وی برای پیروی از عادت های سالم به صورت روزانه است. این شامل :

رژیم غذایی. تغذیه صحیح و نوشیدن آب کافی هر دو برای یک سبک زندگی سالم ضروری است. ورزش بیشتر می تواند احساس خستگی کمتری در او ایجاد کند. این امر تا حدی به این دلیل است که کمبود ورزش منجر به از دست دادن عضلات می شود، که این امر می تواند انجام کارهای معمول را دشوارتر کند. ورزش همچنین می تواند انرژی تأمین کند و روحیه عزیز شما را بهبود بخشد.

گزینه بعدی دمنوش های رفع خستگی هستند. در ادامه به بررسی بیشتر این مورد می پردازیم.

بیشتر بخوانید: رژیم غذایی متناسب با تغذیه سالمند

نوشیدنی و دمنوش های رفع خستگی سالمندان

آب – آب مهمترین ماده انرژی دهنده در این لیست است. آب برای عملکرد صحیح هر سلول در بدن حیاتی است. حفظ انرژی می تواند به سادگی حمل یک بطری آب به اطراف و نوشیدن آن در طول روز باشد تا بدن به خوبی هیدراته بماند.

قهوه – قهوه تقویت کننده انرژی قابل تشخیصی است. کافئین موجود در قهوه باعث می شود بدن و ذهن هوشیار باشند و باعث می شود افراد بهره وری بیشتری داشته باشند. قهوه همچنین حاوی آنتی اکسیدان هایی به نام پلی فنول است که ممکن است استرس اکسیداتیو را در سلول ها کاهش دهد و به عملکرد بهتر بدن کمک کند. قهوه یک ماده محرک است، بنابراین مردم به خصوص سالمندان، باید آن را در حد متوسط ​​مصرف کنند. با خارج شدن کافئین از بدن، مقدار زیاد قهوه ممکن است منجر به اتلاف انرژی شود.

چای سبز – چای سبز هم حاوی مقادیر کمی کافئین است، اما همچنین دارای ترکیباتی است که ممکن است به کاهش استرس و التهاب در بدن کمک کند.باشد.

یربا ماته – یربا ماته نوشیدنی بومی آمریکای جنوبی است. نوشیدن گیاه به عنوان چای اثرات تحریکی مشابه چای یا قهوه را برای بدن فراهم می کند.

Yerba maté حاوی بسیاری از مواد مغذی فعال، آنتی اکسیدان ها و اسیدهای آمینه است. همانطور که یک مطالعه در مجله NutrientsTrusted Source یادداشت کرد، یربا ماته ممکن است باعث بهبود خلق و خو شود و به افراد کمک کند احساس سیری کنند، حتی بعد از ورزش، این دمنوش ممکن است برای کسانی که به دنبال کاهش وزن هستند در حالی که سطح انرژی خود را حفظ می کنند، مفید باشد.

دمنوش نعناع و چای سبز – از جمله گیاهان مفید جهت رفع خستگی نعناع است.  به منظور تهیه این دمنوش یک قاشق غذاخوری چای سبز را به مدت ۹ دقیقه در یک لیوان آب جوش دم کنید و بعد چند برگ نعناع را در لیوان بریزید تا به مدت یک تا دو دقیقه در لیوان حاوی چای سبز دم بکشد. می توان هم از نعنای خشک و هم در صورت دسترسی، از نعنای تازه استفاده کرد.

دمنوش رفع خستگی بهارنارنج –  بهار نارنج را می‌توان به‌صورت عرق، شربت یا دمنوش برای رفع خستگی استفاده کرد. برای تهیه دمنوش، یک مشت بهارنارنج در یک قوری که در آن یک لیوان آب جوش است بریزید، این ترکیب باید ۱۵ تا ۲۰ دقیقه دم بکشد.

دمنوش ضد خستگی جنسینگ – جنسینگ دارای ماده آنتی‌اکسیدان می باشد و می‌تواند به رفع خستگی در سالمندان کمک کند. جنسینگ مرغوب معمولا کمیاب و گران‌قیمت می باشد. برای تهیه دمنوش جنسینگ از ریشه این گیاه که با هاون به حالت نیم‌کوب درآمده باشد استفاده کنید. یک قاشق چایخوری از جنسینگ کوبیده شده در یک لیوان آب‌جوش باید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم بکشد. جنسینگ بهتر است با چای سبز میل شود چون طعم خوبی ندارد. کاری که انجام می دهد کاهش مقادیر کورتیزول است که در غیر این صورت هورمون استرس شناخته می شود و به شما امکان می دهد خواب بهتری داشته باشید!

دمنوش رفع خستگی زنجبیل – برای درست کردن دمنوش زنجبیل یک عدد زنجبیل را به اندازه‌های کوچک و نازک خرد کنید یا آن را به صورت خلالی برش داده و به اندازه ۴ قاشق از آن را برای تهیه دمنوش، استفاده کنید. علاوه بر زنجبیل باید یک تکه چوب دارچین، یک مشت چای سبز، ۱۰ تا ۲۰ عدد برگ نعناع و یک عدد لیمو عمانی را در یک لیتر آب بریزید تا به جوش بیاید. بعد از گذشت ۲۰ دقیقه باید این دمنوش دم بکشد و بعد از صاف کردن همراه نبات استفاده شود.

آب سیب زمینی – اجازه ندهید که این نام شما را از آزمایش این داروی عالی خانگی دور کند. ممکن است به نظر رضایت آورترین چیز برای نوشیدن نرسد، اما فواید آن برای سلامتی بسیار زیاد است. آب سیب زمینی به سادگی آبی است که سیب زمینی در آن جوشانده است. این نوشیدنی غنی از پتاسیم است که به شما کمک می کند احساس خستگی کمتری کنید. این ماده برای جبران مجدد پتاسیم که 98٪ آمریکایی ها در دریافت مقادیر کافی از آن مشکل دارند، موثر است.

پتاسیم توسط بدن شما تولید نمی شود، به این معنی که شما باید آن را با غذاهایی که می خورید مصرف کنید. به دلیل رژیم های غذایی نامناسب در بسیاری از افراد به خصوص آمریکایی ها، تعجب آور نیست که ما در بخش پتاسیم کمبود داریم. پتاسیم انرژی مواد معدنی نیست، اما همراه با منیزیم (و همچنین کلرید و کلسیم) یک الکترولیت است که برای عملکرد صحیح سلول ها و انتشار انرژی و هدایت الکتریسیته حیاتی است. با داشتن کافی این ماده معدنی ضروری به شما امکان می دهد تا از احساس خستگی دور شوید.

نوشیدنی مرکبات – آب لیمو و آب پرتقال برای بسیاری از مشکلات، دارو های خانگی مفیدی می باشند. در صورت خستگی، روز خود را با نوشیدن یک لیوان آب لیمو شروع کنید. بوی یک لیموترش تازه بریده شده فوراً شما را سرزنده می کند و آبرسانی نیز به طور چشمگیری سلامت شما را بهبود می بخشد. آب لیمو به شما در این موارد کمک می کند : مانند جلوگیری از یبوست و …

چای‌دارچین – خواص : محرک اعصاب، ضد وسواس و جنون، مؤثر در درمان ناراحتی‌های گوارشی، دیابت، دردهای استخوانی و سردی بدن، تقویت کبد و معده، انرژی‌بخش. طرز تهیه : چند قلم دارچین و دو لیوان آب‌جوش به همراه نبات.

دمنوش رفع خستگی بادرنجبویه – برای تهیه دمنوش بادرنجبویه نیز یک قاشق غذاخوری ساییده شده این گیاه را در 250 تا 100 سی‌سی آب‌جوش به مدت یک ربع ‌خیس و بعد از صاف کردن، میل کنید.

دمنوش رفع خستگی به لیمو – دمنوش به‌لیمو هم اثری مشابه دمنوش بادرنجبویه دارد. البته دمنوش به‌لیمو را نباید با شربت آن اشتباه گرفت. برای تهیه دمنوش آن باید گیاه به‌لیمو را دم ‌کنیم. 

دمنوش رفع خستگی گلاب و زعفران – دمنوش گلاب و زعفران هم آثار فوق‌العاده‌ای در افزایش توانایی جسمی و کاهش خستگی ذهنی و جسمی دارد. برای تهیه این شربت، یک مثقال زعفران را باید در یک لیتر گلاب روی حرارت ملایم تا متوسط به مدت یک‌ربع بگذارید، به شکلی که جوش نیاید. بعد از صاف کردن، با عسل شربت را قوام آورید. مایع شربت را می‌توان با سایر عرق‌های گیاهی استفاده کرد.

یادتان باشد که عرق بیدمشک، گلاب، نسترن و بادرنجبویه هم خاصیت ضدخستگی دارند. البته برخی از این گیاهان محرک‌های ذهنی خوبی هستند پس اگر شخصی در پایان روز و نزدیک به زمان خواب می‌خواهد دمنوش میل کند، توصیه می‌شود دمنوش زنجبیل، جینسینگ و زعفران ننوشد زیرا خواب را مختل می‌کند اما مصرف دمنوش بادرنجبویه، سنبل‌الطیب و به‌لیمو قبل از خواب بیشتر توصیه شده است.

چای رزماری – یکی از دمنوش‌های طبیعی و خانگی برای رفع بی‌حالی و بی‌رمقی بدن، چای رزماری است. ساقه و برگ‌های گیاه رزماری برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید هستند. برای تهیه این دمنوش، مقدار سی گرم از ساقه رزماری را در یک لیتر آب جوش بریزید و بگذارید به مدت پانزده دقیقه روی حرارت ملایم بجوشد و پس از گذشت این مدت زمان آن را  از روی شعله بردارید و از صافی عبور دهید. لازم به ذکر است که این گیاه برای کسانی که دچار بیماری صرع وغش هستند و خانم‌های باردار توصیه نمی‌شود، این افراد از مصرف این گیاه به هر صورت امتناع کنند.

دمنوش رفع خستگی جو دوسر – جو دوسر سرشار از ویتامینE، پروتئین وموادمعدنی بسیاری است که برای رفع خستگی و بی‌حالی بدن به صورت خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای تهیه این دمنوش مقدار یک قاشق غذاخوری از جو دوسر خشک را در یک لیوان آب‌جوش بریزید و اجازه دهید به مدت ده الی پانزده دقیقه روی حرارت ملایم بجوشد و پس از گذشت این زمان از شعله بردارید و از صافی عبور دهید و نوش‌جان کنید.

دمنوش رفع خستگی گیاه قاصدک و گزنه – یکی دیگر از دمنوش‌های مفید برای رفع خستگی وبی‌رمقی بدن، دمنوش گیاه قاصدک و گزنه است. این دمنوش سرشار از آهن است و بدن را پرانرژی می‌کند. برای تهیه این دمنوش، مقدار دو قاشق غذاخوری از قاصدک و گزنه خشک‌شده را در یک لیوان آب جوش بریزید و روی ظرف را یک درپوش بگذارید و اجازه دهید به مدت ده دقیقه باقی بماند و سپس به آن کمی عسل اضافه کنید و بعد نوش‌جان کنید. 

شیرین بیان – یکی دیگر از درمان های خانگی و طبیعی رفع خستگی و ضعف بدن استفاده از شیرین‌بیان است. این گیاه علائم خستگی و بیحالی بدن را از بین برده و با آزادکردن هورمون آدرنال باعث افزایش انرژی بدن می‌گردد. برای استفاده از این روش درمانی به این صورت عمل کنید که مقدار یک قاشق چایخوری از پودر شیرین بیان را با دو قاشق چایخوری عسل به یک لیوان شیرگرم اضافه و میل کنید. 

منابع: dispatchhealth، medicalnewstoday و caregiverconnection