اختلال اوتیسم در کودکان و نوجوانان

اختلال اوتیسم در کودکان :رفتار چالش برانگیز کودکان و نوجوانان مبتلا به طیف اوتیسم(ASD)، اغلب در میان خانواده ها و اطرافیان موجب نگرانی می شود. گاهی اولین گام برای کنترل این چالش ها می تواند علت آن را مشخص کند.

رفتار چالش برانگیز در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اوتیسم

همه کودکان می توانند به گونه ای رفتار کنند که کنترل آن برای والدین چالش برانگیز و یا دشوار باشد. اما کودکان مبتلا به اوتیسم (َASD) با احتمال بیشتری این کار را انجام می دهند.

• بیشتر بخوانید: استخدام پرستار کودک اوتیسمی

کودکان و نوجوانان مبتلا به  ASD احتمال دارد رفتارهای زیر را بروز بدهند:

• امتناع یا نادیده گرفتن درخواست ها
• رفتارهای اجتماعی نامناسب، مثل درآوردن لباس در دید عموم
• واکنش های تند و تهاجمی
• خود درگیری حرکتی، مثل تکان دادن دست ها و یا پاها به طور متناوب
• آسیب به خود یا دیگر کوکان، مثل ضربه زدن یا گاز گرفتن

چرا کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اوتیسم رفتارهای چالش برانگیز را انجام می دهند؟

این کودکان و نوجوانان اینگونه عمل می کنند، زیرا:

• برای آنها درک اتفاقات اطرافشان دشوار است، برای مثال گفته های دیگران یا نحوه روابط.

• روش های موثر برای ارتباط و عنوان کردن نیازهایشان ندارند، در نتیجه سرخورده می شوند.

• بسیار مضطرب هستند.

• رفتار دشوار فرزند شما می تواند دارای عوامل خاص که در ادامه شرح می دهیم، نیز باشد.

قواعد و مقررات

کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب محیط های قابل پیش بینی را دوست دارند، اگر موارد آشنا از بین بروند امکان دارد ناراحت بشوند. به طور مثال امکان دارد کودک شما ناراحت بشود، اگر شما مسیر همیشگی که او را از مدرسه به خانه می آورید را تغییر دهید.

بیشر بخوانید: پرستاری از کودک سرسخت و 4 روش برای کنترل کودکان سرسخت

تغییرات

امکان دارد کودک شما درک این مساله را نداشته باشد، که باید یک فعالیت را کنار گذاشته و کار دیگری انجام دهد.  یا مثل سایر کودکان از انجام چیزی امتناع کند.

حساسیت های حسی ( اختلال اوتیسم در کودکان )

اگر کودک شما دارای حساسیت حسی است، امکان دارد علاقمند به لمس اشیا خاص یا سطوح داشته باشد. اگر او را از انجام این کار منع کنید، امکان دارد ناراحت شود.

حساسیت بیش از حد

امکان دارد کودک از اتفاقات اطرافش ناراحت شود چون برای او شدید تر به نظر می رسند. مثل سر و صدا یا نورهای روشن.

انتظارات غیرواقعی

مثل تمام کودکان، فرزند شما نیز می تواند دچار نا امیدی شود. به طور مثال در زمان هایی که می خواهد خودش فعالیتی را به تنهایی انجام دهد و توانایی آن را ندارد.مثلا تنها لباس عوض کردن.

خستگی ( اختلال اوتیسم در کودکان )

گاهی کودکان مبتلا به اوتیسم در برنامه خواب دچار مشکل می شوند. اگر فرزندتان خواب با کیفیتی نداشته باشد، روز بعد رفتارهایش همراه با بدخلقی خواهد بود.

ناراحتی

بروز ناراحتی می تواند به دلایلی مثل احساس ناخوشایند از جنس پارچه لباس روی پوست، مرطوب بودن شلوار، چسب زخم روی پوست، ضربه یا درد باشد. اگر مشکوک به یک وضعیت پزشکی باشد، حتما باید با پزشک او مشورت کنید.

شرایط دیگر

شاید کودک شما مبتلا به موارد دیگری مثل صرع یا ADHD باشد. تمام این موارد باعث کج خلقی هستند. ارزیابی های پزشکی به شما در کشف و کنترل این مسائل کمک می کنند.

: مواردی که می توانید در خانه امتحان کنید

برای تغییر رفتار فرزندتان باید دلیل آن بروز آن ها را پیدا کنید.رفتارها را با یک الگو در نظر بگیرید:

• پیشینه_ این عوامل می توانند موجب بروز رفتارهای خاص شوند.
• اخلاق و رفتار_ با این روش است که کودک به شما واکنش ها را نشان می دهد.
• پیامد ها و پاداش ها_ این همان روشی است که می تواند باعث واکنش های مثبت شود. به طور مثال می تواند اجازه داشته باشد فعالیت محبوب خود را انجام دهد یا محیط استرس زا را ترک کند.

شما می توانید رفتار دشوار و چالش برانگیز فرزندتان را با تغییر دادن عوامل محرک و تعیین پاداش های مناسب، کنترل کرده و تغییر دهید.

قدم اول: یک رفتار را انتخاب کنید

یک رفتار را برای تمرکز انتخاب کنید. به عنوان مثال، شاید فرزندتان هنگام گریه کردن خودش را به سمت جلو و عقب تکان دهد.

قدم دوم: شناسایی عوامل محرک و پیامدها

با تهیه یک دفترچه یاد داشت و نکته برداری کردن از رفتارها و عوامل طی یک تا دو هفته، می توانید موارد لازم را به دست آورید. ایده خوبی است که زمان انتخابی شما برای این یادداشت ها، شامل دو تعطیلات آخر هفته نیز بشود. روال رفتارها و برنامه های خانوادگی می تواند آخر هفته ها با طول هفته متفاوت باشد.

برای شما یک مثال از کاربردهای نکته برداری و دفترچه یادداشت را شرح می دهیم:

رفتارهای دشوار: کودک خودش را تکان می دهد و گریه می کند.

زمان: ساعت 4 بعد از ظهر، شنبه 7 اردیبهشت 

مکان: درون ماشین هنگام بازگشت از مدرسه به خانه

قبل از بروز این رفتار چه مساله ای رخ داد: ماشین را برای خرید شیر متوقف کردم.

بعد از آن چه اتفاقی افتاد: سعی کردم کودک را آرام کنم، بدون خرید شیر به منزل بازگشتیم.

در این مثال، به نظر می رسد که عامل محرک تغییر روال معمول هنگام بازگشت از مدرسه است. پیامد این اتفاق بازگشت به برنامه معمول است (زیرا والدین نتوانستند شیر خریداری کنند). توجه داشته باشید که امکان دارد گاهی، بیشتر از یک عامل محرک برای بروز این رفتارها وجود داشته باشد.

قدم سوم: تغییرات جهت کمک به اختلال اوتیسم در کودکان

هنگامی که شما متوجه شوید چه چیزهایی باعث بروز این رفتارها در فرزندتان می شود، می توانید تغییرات لازم را انجام دهید. به طور مثال:

• برنامه ها را قابل پیش بینی کنید، مثلا با استفاده از جدول تصویری.

• فرزندتان را برای تغییر دادن برنامه ها آماده کنید.مثل اخطار دادن در طول 5 دقیقه، (یا اخطار تصویری با اشاره کردن به ساعت).استفاده از تصویر و عکس کمک زیادی به شما می کند. در مثال بالا، می تواند تصویری از خرید کردن یا شیر باشد. داستان های اجتماعی نیز می توانند مفید باشند، مثلا یک عکس از مدرسه و بعد از آن عکس از فروشگاه و بعد خانه به همراه یک داستان: مادر اول شما را از مدرسه برداشته و سپس به فروشگاه برای خرید شیر می روید، بعد از آن شما به خانه می رسید.
• معرفی تدریجی محیط هایی که می توانند بیش از حد محرک باشند. به عنوان مثال با بازدید کوتاه مدت و به روشی که فرزندتان دوست دارد، شروع کنید یا زمانی که خلوت باشد.
• با کودک خود واضح صحبت کنید. مثلا دقت کنید که او دارد توجه می کند و برایش شرح دهید که چه اتفاقاتی رخ می دهند. در یک زمان، فقط به یک دستورالعمل یا درخواست بپردازید. به سادگی صحبت کنید و در صورت نیاز برای تفهیم بهتر از تصاویر بهره بگیرید.
• به کودک آموزش دهید که اگر چیزی می خواهد یا نیازی دارد، آن را چگونه مطرح کند. به طور مثال در شرایط به وجود آمده می تواند بگوید «کمک» یا از نشانه کمک استفاده کند.
• برای شرایطی که می دانید ممکن است دشوار باشد، برنامه ریزی کنید. به عنوان مثال زمانی که فرزندتان خسته است، به فعالیت های جدید نپردازید، یا اجازه دهید در محیط های استرسی فرزندتان اسباب بازی محبوبش را به همراه داشته باشد.
• با آرامش اعتراضات کودک را نادیده بگیرید. اما زمانی که کار درستی انجام می دهد، از او تعریف و تمجید کنید.

درمان برای بهبود ارتباطات و مهارت های اجتماعی کودکان مبتلا به اوتیسم

بهبود یافتن ارتباطات و درک اجتماعی می تواند کمک بسیاری به کاهش اضطراب و استرس کرده و رفتارهای چالش برانگیز در کودکان مبتلا به اوتیسم را به طرز قابل توجهی کم کند. درمان های زیادی وجود دارند که می توانند این مهارت ها را در فرزندتان بهبود بخشیده و به او کمک کنند. درمان های مبتنی بر اصول تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، می توانند برای رفتارهای جدید و مناسب کودک شما را آموزش داده و از رفتارهای نامناسب بکاهند. این درمان ها شامل:

• تمرینات آزمایشی اولیه (DTT)
• آموزش انتخابی و ضمنی
• درمان پاسخگویی محوری (PRT)
• پشتیبانی رفتارهای مثبت (PBS)
• سیستم ارتباطات تصویری (PECS)

درمان های دیگر مثل استراتژی های رفتاری نیز می توانند در درمان اختلال اوتیسم در کودکان مفید باشند.

پزشک یا مشاور کودک شما، برای درمان های مناسب در درمان اختلال اوتیسم می تواند به شما راهنمایی های لازم را ارئه دهد. روانشناسان، پاتولوژیست ها و متخصصان رفتار درمانی، می توانند به شما در مدیریت شرایط و رفتارها کمک کنند، و همچنین پشتیبانی های ضروری و مورد نیاز را ارائه دهند.