نرمی استخوان چیست؟ نرمی استخوان یک بیماریست که در آن مغز استخوان نرم می شود. از آنجایی که استخوان یک بافت زنده و فعال است، دائما در حال بازسازی و نوسازی بافتی می باشد. استخوان شامل یک بافت خارجی سفت به نام کورتکس است که از مواد معدنی تشکیل شده که بخش عمده آن کلسیم و فسفر می باشد.
پرستار کودک با تجربه نیاز دارید یا تحصیل کرده تماس فوری با شکوفایی رزرو انلاین خدمات
بخش داخلی استخوان که نرم تر از باف خارجی ست ماتریس نام دارد که الیاف کلاژن عنصر تشکیل دهنده آن است.زمانی که استخوان در حال شکل گیری ست مواد معدنی به صورت پوششی روی این الیاف قرار می گیرند. این پروسه را معدنی سازی استخوان می نامند. میزان استحکام استخوان بسته به مقدار مواد معدنی ست که روی ماتریس کلاژن قرار می گیرد. هرچه مقدار این مواد معدنی بیشتر باشد، استحکام استخوان افزایش می یابد.
در صورتی که فرایند معدنی سازی استخوان به خوبی صورت نپذیرد نرمی استخوان اتفاق می افتد. در این بیماری بخش عمده ساختار استخوان را ماتریس کلاژن شکل می دهد که در پی عدم وجود لایه معدنی روی استخوان منجر به نرمی استخوان می شود که خطر شکستگی یا خم شدن در آنها بسیار شایع است.
از دیگر علل نادر این بیماری، می توان به مشکلات کلیوی اشاره کرد که در اثر آن بدن با کمبود فسفر مواجه می شود.گاهی اوقات این بیماری به صورت ارثی از والدین به کودکان منتقل می شود، اما گاها در پی مشکلات کلیوی یا عوارض جانبی داروها نرمی استخوان رخ می دهد.
کمبود ویتامین D علت نرمی استخوان
به طور کلی کمبود ویتامین دی در بدن احتمال ابتلا به نرمی استخوان را افزایش می دهد. این ویتامین از طریق غذا قابل دریافت است .علاوه بر آن ویتامین دی در بدن انسان تولید می شود.با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب کلسترول موجود روی پوست انسان به طور طبیعی به ویتامین دی تبدیل می شود.
برخی افراد به دلایل زیر قادر به تولید ویتامین دی از طریق نور خورشید نیستند که در نتیجه خطر ابتلا به نرمی استخوان در آنان بیشتر می شود:
- افراد بسیار ضعیف یا بیماران که نمی توانند از منزل خارج شوند.
- به دلیل اعتقادات مذهبی لباسهایی می پوشند که اکثر قسمت های پوست را می پوشاند.
- افرادی که پوست تیره دارند و در مناطقی از جهان زندگی می کنند که نور خورشید شدید نیست .
- محافظت پوست تیره دربرابر نور شدید خورشید بیشتر است، بنابراین نور خورشید برای این افراد در هوای سرد و آفتاب ملایم به عنوان منبع ویتامین دی محسوب نمی شود.
- مردمی که در آسیا و بخصوص شبه قاره هند زندگی می کنند بیشتر در معرض خطر ابتلا به نرمی استخوان هستند که علت دقیق آن هنوز مشخص نیست.
جذب ویتامین دی در افراد این منطقه بسیار پایین است. پوست زنان به دلیل پوشش کامل کمتر در معرض تابش نور خورشید قرار می گیرد. غذاهایی که در منطق آسیایی مورد استفاده قرار می گیرند عموما فاقد ویتامین دی بوده و یا مواد شیمیایی موجود در آنها مانع جذب این ویتامین می شود.
بسیاری از مردم شبه قاره هند و مناطق اطراف آن به دلیل حساسیت به لاکتوز کلسیم کافی دریافت نمی کنند. اشخاصی که کمبود ویتامین دی و کلسیم در رژیم غذایی خود داشته باشند در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. به ویژه اگر جذب این ویتامین نیز از طریق پوست صورت نپذیرد.
علائم و نشانه های نرمی استخوان
نرمی استخوان،به ویژه اگر به علت کمبود ویتامین دی باشد علائم زیر را به دنبال خواهد داشت :
- احساس در در استخوان
- ضعف ماهیچه ای
- شکستگی های ریز در استخوان
دردهای استخوانی بیشتر در ساق پا، ران و زانو و گاهی در مچ پا به هنگام ایستادن، راه رفتن و دویدن احساس می شود. نشستن یا دراز کشیدن می تواند به کاهش درد کمک کند.
گاهی کوچکترین فشار به پا مثل پیاده روی درد عظیمی را وارد می سازد.در صورت پیشروی این بیماری درد در همه قسمت های بدن احساس شده و ساده ترین حرکت بدنی منجر به درد شدید می گردد. در پی آن عضلات بدن تحلیل رفته و ضعیف می شوند به طوری که این ضعف در عضلات کل بدن حس شود.
به تدریج بالا رفتن از پله و برخاستن از روی صندلی بدون کمک دست ها و شخص دیگر و در شرایط حاد بلند شدن از تخت امکان پذیر نخواهد بود.
شکستگی های جزیی نیز بخش جدانشدنی این بیماری می باشد که گاها به شکستگی های جدی منجر می شود. ضعف ماهیچه ای در موارد ارثی این بیماری کمتر اتفاق می افتد.مشکل عمده تجمع مواد معدنی در تاندون و رباط های ستون فقرات، لگن و کتف است که باعث ایجاد اختلال در حرکت این اعضا می شود.
علت نرمی استخوان
در فرایند استخوان سازی اگر مواد معدنی به اندازه کافی در بدن موجود نباشد منجر به نرمی استخوان و حتی پیشرفت این بیماری می شود.در حالی که بروز این بیماری به علت کمبود کلسیم در کشورهای غربی بسیار نادر است.در برخی موارد اختلالات بدنی کلیه را به دفع فسفر وا می دارد که در نهایت نرمی استخوان را به دنبال دارد، اما علت اصلی آن کمبود ویتامین دی می باشد.
کمبود ویتامین دی
میزان هر واحد ویتامین دی را می توان به صورت میکروگرم بیان کرد.در واقع 10 میکروگرم معادل 400 واحد است و 25 میکروگرم معادل 1000 واحد.
برای پیشگیری از نرمی استخوان بدن انسان نیازمند 10 میکروگرم یا 400 واحد از این ویتامین به صورت روزانه می باشد.پوست انسان در تابستان قادر به تولید 4000 واحد ویتامین دی در روز است که برای چند هفته در بدن ذخیره می شود. استفاده از رژیم غذایی حاوی 400-800 واحد از این ویتامین شما را در برابر ابتلا به نرمی استخوان مصون می دارد.
اگر به صورت مداوم در نور آفتاب قرار نمی گیرید بهتر است بیشتر از ماهی های چرب استفاده نموده و یا مکمل ها را در رژیم غذایی خود جای دهید.
علل کمبود ویتامین D
کمبود ویتامین دی از علل شایع این بیماریست که پزشک بایستی از علت بروز آن اطمینان حاصل کند.
- مشکلات روده ای، مثلا بیماری سلیاک یا عمل جراحی شکمی.
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- داروهای بیماری صرع
در صورت تجربه هریک از بیماری های فوق محافظت بیشتری را برای پیشگیری از بروز نرمی استخوان اعمال نمایید و حتما با پزشک خود در این باره صحبت کنید.
نرمی استخوان چگونه بدن را تحت تاثیر قرار می دهد؟
در واقع ظاهر بدن این افراد همانند دیگران است و به لحاظ فیزیکی تفاوتی نمی کند و اکثرا با دارو و مراقبت قابل درمان است.البته بازسازی استخوان ها و بهبود عضلات نیازمند زمان نسبتا طولانی می باشد. در صورت تشخیص دیر هنگام و شکستگی استخوان، ترمیم آن سخت تر می شود.
تشخیص بیماری نرمی استخوان
از آنجایی که علائم اغلب مشخص نیستند، تشخیص این بیماری پیش از ظهور علائم رخ می دهد. پزشک معالج از شما راجع به رژیم غذایی و سوابق خانوادگی در بیماری های استخوانی خواهد پرسید.معمولا افراد دو یا سه سال پیش از تشخیص این بیماری به آن مبتلا شده اند.
آزمایشات جهت تشخیص نرمی استخوان
تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون و تعیین میزان کلسیم، فسفر و ویتامین دی در خون صورت می پذیرد.آزمایش خون در موارد زیر به تشخیص کمک می کند:
- میزان آنزیم آکالین فسفاتاز در این بیماری به شدت افزایش می یابد.
- میزان هورمون پاراتیروئید که توسط غدد پاراتیروئید تولید می شوند به عنوان واکنشی در پی این بیماری افزایش می یابد.
- علاوه بر آزمایش خون، عکسبرداری از استخوان ها با اشعه ایکس هرگونه شکستگی را نمایان می سازند.
درمان نرمی استخوان
در اکثر موارد راشیتیسم قابل درمان است اما کاهش درد استخوان و ضعف ماهیچه چندین ماه زمان می برد.
اگر علت بیماری کمبود ویتامین دی باشد 20-50 میکروگرم از این ویتامین در روز مصرف می شود اما برخی پزشکان در ابتدا میزان دوز بالاتری را تجویز می کنند.
مصرف روزانه 500 تا 1000 میلیگرم کلسیم در بازسازی استخوان نقش بسزایی دارد.مصرف مکمل های ویتامین دی به صورت روزانه و طولانی مدت برای درمان نرمی استخوان مفید است و اگر مصرف آن را قطع کنید بیماری شما برمی گردد.
هنگامی که پروسه درمان را آغاز کنید تمام شکستگی ها خوب می شوند و در عین حال باید داروهای ضد درد نیز مصرف کنید.تا التیام کامل شکستگی ها و ترک ها از انجام ورزش های سنگین خودداری کنید.
افرادی که به دلیل مشکلات کلیوی یا ارثی به این بیماری دچار شده اند مدت بیشتری را باید تحت نظر پزشک و بخش تخصصی درمانگاه یا بیمارستان باشند.آنها معمولا نیازمند نوع خاصی از ویتامین دی که عمل معدنی سازی را انجام می دهد هستند چرا که کلیه نوع معمول این ویتامین را پس می زند.
پیشگیری بهتر از درمان است
کارهای زیادی در راستای سلامت استخوان می توان انجام داد:
- رژیم غذایی غنی از ویتامین دی
- استفاده کافی از نور خورشید
- نوشیدن مایعات مفید
- عدم استعمال دخانیات
- ورزش کردن مداوم
- تناسب اندام
بدون دیدگاه