نحوه مراقبت و پرستاری از سالمند با فشار خون بالا

نحوه مراقبت و پرستاری از سالمند با فشار خون بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. فشار خون یک بیماری  کاملا جدی است که در بیشتر افراد در رده‌های سنی مختلف دیده می‌شود. که به دلیل بالا رفتن فشار خون خطر سکته قلبی وجود دارد این بیماری در سالمندان به دلیل کهولت سن بیشتر از سایر گروه‌های سنی مشاهده می‌شود. هر چه بالا رفتن فشار خون خطرناک باشد به همان اندازه پایین بودن فشار خون نیز خطرناک می باشد. ابتلا به فشار خون بالا، می‌تواند موجب بیماری‌های دیگری مانند نارسایی کلیه شود.

فشار خون بالا چیست؟

فشار خون بالا اصطلاحی است که برای توصیف فشار خون بالا استفاده می شود. فشار خون بالا عبارت است از افزایش مکرر فشار خون بیش از 140 بر 90 میلی متر جیوه. این بیماری به عنوان اولیه یا ضروری (تقریباً 90٪ موارد) یا ثانویه به دلیل یک وضعیت پاتولوژیک قابل شناسایی و گاهی قابل اصلاح، مانند بیماری کلیوی یا آلدوسترونیسم اولیه طبقه بندی می شود.

فشار خون نرمال: کمتر از 120/80 میلی متر جیوه.

فشار خون افزایش یافته: سیستولیک بین 120-129 و دیاستولیک کمتر از 80.

فشار خون مرحله 1: سیستولیک بین 130-139 و دیاستولیک 80-89

فشار خون مرحله 2: سیستولیک 140 یا بالاتر و دیاستولیک 90 یا بالاتر.

بحران فشار خون: بالاتر از 180 برای سیستولیک و دیاستولیک بالاتر از 120.

فشار خون توسط برون ده قلبی و مقاومت محیطی تعیین می شود. فشار خون بالا می تواند ناشی از افزایش برون ده قلبی، افزایش مقاومت محیطی یا هر دو باشد. عوامل مختلفی در افزایش فشار خون نقش دارند، از جمله افزایش فعالیت سیستم عصبی سمپاتیک، باز جذب کلیوی سدیم، فعالیت سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون، اختلال در اتساع عروق، مقاومت به انسولین و فعال شدن پاسخ ایمنی.

فشار خون بالا اغلب بدون هیچ گونه ناهنجاری فیزیکی به جز فشار خون بالا ظاهر می شود. با این حال، تغییرات شبکیه مانند خونریزی، تجمع مایع و تنگ شدن عروق خونی ممکن است رخ دهد. در موارد شدید، تورم دیسک بینایی (پاپیلودم) قابل مشاهده است. در حالی که بسیاری از افراد مبتلا به فشار خون برای مدت طولانی بدون علامت هستند، ظهور علائم و نشانه های خاص نشان دهنده آسیب عروقی است. این می تواند به صورت آنژین صدری، انفارکتوس میوکارد، هیپرتروفی بطن چپ، نارسایی قلبی، اختلال عملکرد کلیه، شب ادراری و عوارض عروق مغزی مانند حملات ایسکمیک گذرا یا سکته تظاهر کند.

• بیشتر بخوانید: نحوه اندازه گیری فشارخون با استفاده از دستگاه فشارسنج

برنامه های مراقبتی و پرستاری از سالمند با فشار خون بالا

مدیریت مراقبت پرستاری و برنامه های مراقبتی برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا ضروری است، زیرا آنها راهنمایی ساختاری برای پرستاران برای ارزیابی، برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی مداخلات متناسب با نیازهای بیمار ارائه می دهند. این طرح‌ها به نظارت بر فشار خون، ترویج پایبندی به دارو و ارائه آموزش در مورد اصلاح سبک زندگی کمک می‌کند و در نهایت نتایج بیمار را بهبود می‌بخشد.

اولویت های مسئله پرستاری پرستاری از سالمند با فشار خون بالا

اولویت های پرستاری برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا عبارتند از:

• با مدیریت تهاجمی فشار خون بالا از عوارض و مرگ جلوگیری کنید.
• کاهش وزن و اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی.
• ترویج پایبندی به رژیم درمانی.

ارزیابی پرستاری

شرح حال کامل، معاینه فیزیکی، ارزیابی شبکیه و آزمایشات آزمایشگاهی برای ارزیابی فشار خون بالا و شناسایی آسیب اندام هدف بسیار مهم هستند. ارزیابی عوامل خطر، درمان عوارض قلبی عروقی را راهنمایی می کند.

داده های ذهنی و عینی زیر را ارزیابی کنید:

• BMI بزرگسالان بیش از 25
• چین های پوستی سه سر بیشتر از 15 میلی متر در مردان و 25 میلی متر در زنان (حداکثر برای سن و جنس)
• الگوهای غذایی ناکارآمد گزارش شده یا مشاهده شده است
• شیوه زندگی کم تحرک
• گزارش شفاهی خستگی یا ضعف
• ضربان قلب غیر طبیعی یا پاسخ BP به فعالیت
• ناراحتی یا تنگی نفس هنگام فعالیت
• تغییرات الکتروکاردیوگرام (ECG) که منعکس کننده ایسکمی است. دیس ریتمی ها
• گزارش شفاهی درد ضربان دار واقع در ناحیه ساب اکسیپیتال، در هنگام بیدار شدن و ناپدید شدن خود به خود پس از بلند شدن و نزدیک شدن
• عدم تمایل به حرکت دادن سر، مالش سر، اجتناب از نور و صداهای روشن، ابروهای چروکیده، مشت های گره کرده
• تغییرات در اشتها
• گزارش سفتی گردن، سرگیجه، تاری دید، تهوع و استفراغ

ارزیابی عوامل مرتبط با علت فشار خون:

• افزایش مقاومت عروقی، انقباض عروق
• ایسکمی میوکارد
• آسیب میوکارد
• هیپرتروفی/سفتی بطنی
• ضعف عمومی
• شیوه زندگی کم تحرک
• عدم تعادل بین عرضه و تقاضای اکسیژن

اهداف پرستاری از سالمند با فشار خون بالا

اهداف و نتایج مورد انتظار ممکن است شامل موارد زیر باشد:

بیمار فعالانه در فعالیت هایی با هدف کاهش فشار خون و بار کاری قلبی شرکت می کند، فشار خون را در محدوده قابل قبول فردی حفظ می کند، ریتم و ضربان قلب ثابت را در محدوده طبیعی نشان می دهد، و فعالانه در فعالیت های مدیریت استرس و برنامه متعادل فعالیت ها و استراحت شرکت می کند. جلوگیری از استرس

بیمار به طور موثر درد و ناراحتی را مدیریت می کند، دانش روش های تسکین درد را نشان می دهد، به رژیم دارویی تجویز شده پایبند است و از تکنیک های آرام سازی و فعالیت های انحرافی برای ارتقای راحتی و رفاه استفاده می کند.

بیمار فعالانه در فعالیت های ضروری و مورد نظر شرکت می کند، از تکنیک های شناسایی شده برای بهبود تحمل فعالیت استفاده می کند، افزایش قابل اندازه گیری تحمل فعالیت را گزارش می دهد و کاهش علائم فیزیولوژیکی عدم تحمل را نشان می دهد.

بیمار دانش و درک از روند بیماری، رژیم درمانی، عوارض جانبی دارو، عوارض احتمالی نیاز به مراقبت پزشکی، پارامترهای قابل قبول فشار خون، و منطق پشت اقدامات درمانی و رژیم درمانی را نشان خواهد داد.

مداخلات و اقدامات پرستاری از سالمند با فشار خون بالا

هدف مراقبت پرستاری فشار خون بالا کاهش و کنترل فشار خون به طور موثر، ایمن و اقتصادی است. پرستار نقشی حیاتی در حمایت و آموزش بیماران در مورد اصلاح شیوه زندگی، پیروی از دارو و پیگیری منظم برای نظارت بر پیشرفت و رسیدگی به هرگونه عارضه احتمالی ایفا می کند.

•  مدیریت کاهش برون ده قلبی و مانیتورینگ فشار خون
• مدیریت دارو و پشتیبانی فارماکولوژیک
•  بهبود تحمل به فعالیت
• مدیریت درد
• بهبود مقابله و پایبندی به رژیم درمانی
• ترویج اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی و کاهش وزن
• آموزش بهداشت و افزایش دانش

مدیریت کاهش برون ده قلبی و مانیتورینگ فشار خون

فشار خون حاصل ضرب برون ده قلبی در مقاومت محیطی است. فشار خون بالا می تواند ناشی از افزایش برون ده قلبی (ضربان قلب ضربدر حجم ضربه)، افزایش مقاومت محیطی یا هر دو باشد.

افراد مبتلا به شرایط حاد یا مزمن ممکن است گردش خون را به خطر بیاندازند و تقاضای بیش از حد بر قلب داشته باشند.

داده‌های آزمایشگاهی (مارکرهای قلبی، شمارش کامل سلول‌های خون، الکترولیت‌ها، ABGs، نیتروژن اوره خون و کراتینین، آنزیم‌های قلبی، و کشت‌هایی مانند خون، زخم یا ترشحات) را بررسی کنید.

فشار خون شدید در بزرگسالان به عنوان افزایش فشار دیاستولیک 110 میلی متر جیوه طبقه بندی می شود. قرائت پیشرونده دیاستولیک بالای 120 میلی متر جیوه ابتدا تسریع شده و سپس بدخیم (بسیار شدید) در نظر گرفته می شود. فشار خون سیستولیک همچنین یک عامل خطر ثابت برای بیماری عروق مغزی و بیماری ایسکمیک قلب در هنگام افزایش فشار دیاستولیک است.

نبض های کروتید، ژوگولار، شعاعی و فمورال ممکن است مشاهده و لمس شوند. نبض در پاها و پاها ممکن است کاهش یابد، که منعکس کننده اثرات انقباض عروق (افزایش مقاومت عروقی سیستمیک (SVR ))و احتقان وریدی است.

صدای قلب و صداهای نفس را بشنوید.

صدای قلب S4 در بیماران مبتلا به فشار خون شدید به دلیل هیپرتروفی دهلیزی (افزایش حجم و فشار دهلیزی) شایع است. ایجاد S3 نشان دهنده هیپرتروفی بطن و اختلال در عملکرد است. وجود تروق و خس خس ممکن است نشان دهنده احتقان ریوی ثانویه به نارسایی قلبی در حال توسعه یا مزمن باشد.

رنگ پوست، رطوبت، دما و زمان پر کردن مویرگ ها را در نظر بگیرید

وجود رنگ پریدگی؛ پوست خنک و مرطوب؛ و تاخیر در زمان پر شدن مجدد مویرگی ممکن است به دلیل انقباض عروق محیطی باشد یا منعکس کننده جبران جبران ناپذیر قلبی و کاهش برون ده باشد.

گزارش‌های بیماریا شاهدین ،خستگی شدید، عدم تحمل فعالیت، افزایش وزن ناگهانی یا پیشرونده، تورم اندام‌ها و تنگی نفس پیشرونده را برسی کنید.

• بیشتر بخوانید: ورزش و کاهش فشار خون بالا

مدیریت دارو و پشتیبانی فارماکولوژیک

داروهای فشار خون با هدف قرار دادن عوامل مختلف فشار خون را کاهش می دهند. گزینه های درمانی اولیه به ویژگی های بیمار مانند سن و قومیت بستگی دارد. داروها با دوزهای پایین شروع می شوند و در صورت نیاز برای دستیابی به کنترل فشار خون تنظیم می شوند. ساده‌سازی رژیم درمانی، به‌طور ایده‌آل با قرص‌های ترکیبی یک‌بار در روز، پایبندی را افزایش می‌دهد. زمانی که فشار خون به خوبی کنترل شد، ممکن است کاهش تدریجی دوز در نظر گرفته شود.

• دیورتیک های تیازیدی: کلروتیازید (دیوریل)؛ هیدروکلروتیازید (Esidrix/HydroDIURIL)؛ بندروفلومتیازید (Naturetin)؛ اینداپامید (لوزول)؛ متولازون (دیولو)؛ کینتازون (هیدروموکس).

دیورتیک ها داروهای خط اول برای فشار خون بدون عارضه مرحله I یا II در نظر گرفته می شوند و ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروها (مانند مسدودکننده های بتا) برای کاهش فشار خون در بیماران با عملکرد کلیوی نسبتاً طبیعی استفاده شوند.

• دیورتیک های حلقه: فوروزماید (لاسیکس)؛ اسید اتاکرینیک (ادکرین)؛ بومتانید (Bumex)، تورسماید (Demadex).

این داروها با مهار بازجذب سدیم و کلرید دیورز مشخصی ایجاد می‌کنند و داروهای ضد فشار خون مؤثر هستند، به ویژه در بیمارانی که به تیازیدها مقاوم هستند یا نارسایی کلیوی دارند.

• دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم: اسپیرونولاکتون (آلداکتون)؛ تریامترن (دیرنیم)؛ آمیلوراید (میدامور).

ممکن است همراه با یک دیورتیک تیازیدی برای به حداقل رساندن از دست دادن پتاسیم تجویز شود.

• آنتاگونیست های آدرنرژیک آلفا، بتا یا مرکزی: دوکسازوسین (کاردورا). پروپرانولول (ایندرال)؛ acebutolol (Sectral)؛ متوپرولول (Lopressor)، labetalol (Normodyne)؛ آتنولول (تنورمین)؛ نادولول (Corgard)، کارودیلول (Coreg)؛ متیل دوپا (آلدومت)؛ کلونیدین (کاتاپرس)؛ پرازوسین (مینی پرس)؛ ترازوسین (هیترین)؛ پیندولول (ویسکن).

بتا بلاکرها ممکن است به جای دیورتیک ها برای بیماران مبتلا به بیماری ایسکمیک قلبی تجویز شوند. بیماران چاق مبتلا به فشار خون قلبی؛ و بیماران مبتلا به آریتمی های فوق بطنی همزمان، آنژین صدری، یا کاردیومیوپاتی فشار خون بالا.

آنتاگونیست های کانال کلسیم: نیفدیپین (پروکاردیا)؛ وراپامیل (کالان)؛ دیلتیازم (کاردیزم)؛ آملودیپین (Norvasc)؛ ایسرادیپین (DynaCirc)؛ نیکاردیپین (کاردن).

هنگامی که ترکیبی از یک دیورتیک و یک مهارکننده سمپاتیک به اندازه کافی فشار خون را کنترل نمی کند، ممکن است برای درمان فشار خون شدید ضروری باشد. اتساع عروق قلب سالم و افزایش جریان خون کرونر از مزایای ثانویه درمان با گشادکننده عروق است.

• مسدود کننده های نورون آدرنرژیک: گوانادرل (هیلرل)؛ گوانتیدین (Ismelin)؛ رزرپین (سرپالان).

کاهش فعالیت انقباض شریانی و وریدی در انتهای عصب سمپاتیک.

• وازودیلاتورهای خوراکی با اثر مستقیم: هیدرالازین (آپرسولین)؛ ماینوکسیدیل (Loniten).

عمل شل کردن ماهیچه صاف عروق است و در نتیجه مقاومت عروق را کاهش می دهد.

• گشادکننده عروق تزریقی مستقیم: دیازوکسید (Hyperstat)، نیتروپروساید (Nitropress)؛ لابتالول (Normodyne).

اینها به صورت داخل وریدی برای مدیریت اورژانس های فشار خون بالا داده می شوند.

• مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE): کاپتوپریل (کاپوتن). انالاپریل (Vasotec)؛ لیزینوپریل (Zestril)؛ فوزینوپریل (مونوپریل)؛ رامیپریل (آلتاس). مسدود کننده های آنژیوتانسین II: والزارتان (دیووان)، گوانتیدین (ایسملین).

استفاده از یک مهارکننده سمپاتیک اضافی ممکن است برای اثر تجمعی آن در زمانی که سایر اقدامات برای کنترل BP شکست خورده باشد یا زمانی که نارسایی احتقانی قلب (CHF) یا دیابت وجود دارد، مورد نیاز باشد.

• مسکن ها؛ عوامل ضد اضطراب: لورازپام (آتیوان)، آلپرازولام (زاناکس)، دیازپام (والیوم).

کاهش یا کنترل درد و کاهش تحریک سیستم عصبی سمپاتیک. ممکن است به کاهش تنش و ناراحتی که با استرس تشدید می شود کمک کند.

بهبود تحمل به فعالیت

فشار خون بالا می تواند باعث کاهش تحمل فعالیت به دلیل تغییرات برون ده قلبی و عوارض جانبی دارو شود. پرستاران نقش حیاتی در ارزیابی و پرداختن به این موضوع، اجرای مداخلات برای بهبود توانایی بیماران در شرکت در فعالیت ها و مدیریت فشار خون بالا ایفا می کنند.

به وجود عوامل موثر در خستگی توجه کنید (سن، ضعیف، بیماری حاد یا مزمن، نارسایی قلبی، کم کاری تیروئید، سرطان و درمان های سرطان).

خستگی هم بر توانایی واقعی و هم توانایی بیمار برای مشارکت در فعالیت ها تأثیر می گذارد.

محدودیت های واقعی و درک شده بیمار را با توجه به وضعیت معمول ارزیابی کنید.

• بیشتر بخوانید: کنترل فشار خون بالا در سالمندان بدون استفاده از هیچ یک از داروهای شیمیایی

مدیریت درد

افزایش فشار خون در حالت استراحت به معنای کاهش تدریجی حساسیت به درد حاد است که می‌تواند منجر به تمایل به بازیابی سطح برانگیختگی در حضور محرک‌های دردناک شود.

فعالیت های منقبض کننده عروق را که ممکن است سردرد را تشدید کنند (زور زدن در مدفوع، سرفه های طولانی مدت، خم شدن) حذف یا به حداقل برسانید.

فعالیت‌هایی که باعث افزایش انقباض عروق می‌شوند، در حضور افزایش فشار عروق مغزی، سردرد را تشدید می‌کنند.

بهبود مقابله و پایبندی به رژیم درمانی

عدم رعایت برنامه درمانی در مدیریت فشار خون رایج است. قطع دارو زیاد است و میزان کنترل فشار خون پایین است. پایبندی بیمار با درگیری خودمراقبتی، از جمله نظارت بر خود و برنامه های تندرستی متناسب، بهبود می یابد. تلاش برای اصلاح سبک زندگی و پیروی از دارو لازم است. پرستاران نقش حیاتی در حمایت از تغییر رفتار و ارائه مراقبت های بعدی ایفا می کنند.

به بیمار در شناسایی عوامل استرس زا و راهبردهای ممکن برای مقابله با آنها کمک کنید. شناخت عوامل استرس زا اولین قدم در تغییر واکنش فرد به عامل استرس زا است.

ترویج اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی و کاهش وزن

در مراقبت های پرستاری فشار خون، تاکید بر کاهش وزن و تغییر سبک زندگی حیاتی است. آموزش بیماران در مورد تاثیر وزن بر فشار خون و ترویج عادات سالم به کنترل فشار خون بالا و بهبود سلامت قلب و عروق کمک می کند.

چاقی به دلیل عدم تناسب بین ظرفیت ثابت آئورت و افزایش برون ده قلبی مرتبط با افزایش توده بدن، خطر اضافه فشار خون است. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که کاهش وزن اغلب با کاهش فشار خون همراه است. و نگرش بیمار نسبت به غذا به طور ضمنی انتخاب آنها را بین غذاهای سالم و ناسالم تعیین می کند.

مصرف بیش از حد نمک حجم مایع داخل عروقی را افزایش می دهد و ممکن است به کلیه ها آسیب برساند که می تواند فشار خون را تشدید کند. محدودیت در مصرف نمک و کاهش مصرف چربی های اشباع شده و کلسترول به کاهش وزن بدن کمک می کند.

اجتناب از غذاهای حاوی چربی اشباع شده و کلسترول در جلوگیری از پیشرفت آتروژنز مهم است. اعتدال و استفاده از محصولات کم چرب به جای پرهیز کامل از برخی مواد غذایی ممکن است از احساس محرومیت جلوگیری کرده و همکاری با رژیم غذایی را افزایش دهد. همراه با ورزش، کاهش وزن و محدودیت در مصرف نمک، رژیم ممکن است نیاز به درمان دارویی را کاهش دهد یا حتی از بین ببرد.

آموزش بهداشت و افزایش دانش

در پرستاری، آموزش به بیماران مبتلا به فشار خون بسیار مهم است، زیرا آنها را قادر می سازد تا وضعیت خود را درک کنند، انتخاب های آگاهانه داشته باشند و فعالانه در مراقبت از آنها شرکت کنند. پرستاران با ارائه دانش در مورد علل پرفشاری خون، عوامل خطر و مدیریت، به بیماران کمک می کنند تا به داروها پایبند باشند، سبک زندگی سالم را اتخاذ کنند و فشار خون را کنترل کنند. این آموزش باعث ارتقای توانمندی بیماران، نتایج بهتر و بهبود کیفیت زندگی می شود.

در مورد اهمیت حذف سیگار بحث کنید و به بیمار در تدوین برنامه ای برای ترک سیگار کمک کنید.

نیکوتین ترشح کاتکولامین را افزایش می دهد و در نتیجه باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون، انقباض عروق و بار کاری میوکارد می شود و اکسیژن رسانی به بافت را کاهش می دهد.

از مصرف الکل خودداری کنید یا آن را محدود کنید.

ترکیب اثر گشادکننده عروق الکل و اثر کاهش دهنده حجم یک دیورتیک، خطر افت فشار خون ارتواستاتیک را تا حد زیادی افزایش می دهد.

توصیه می شود از حمام های داغ، اتاق های بخار و سونا خودداری کنید، به ویژه با استفاده همزمان از نوشیدنی های الکلی.

از اتساع عروق با پتانسیل عوارض جانبی خطرناک سنکوپ و افت فشار خون جلوگیری می کند.

احتیاط در جلوگیری از تداخلات دارویی بالقوه خطرناک مهم است. هر دارویی که حاوی محرک اعصاب سمپاتیک باشد ممکن است فشار خون را افزایش دهد یا اثرات ضد فشار خون را خنثی کند.

دو سال رژیم غذایی کم نمک متوسط ممکن است برای کنترل فشار خون خفیف یا کاهش مقدار داروی مورد نیاز کافی باشد.