تفاوت کودک دروغگو و کودک خیال پرداز در چیست؟ کودکان فاز تخیل خود را از دو سالگی آغاز می کنند. در این مرحله، آنها داستان هایی را اختراع می کنند و نمی توانند واقعیت را از خیال متمایز کنند.
متأسفانه، گاهی اوقات به نظر می رسد كه ما تحت این توهم عمل می كنیم كه باید كودكانی كامل را تربیت كنیم و سعی كنیم تخیل آنها را از بین ببریم؛ زیرا تصور می كنیم كه آنها را از دروغگویی محافظت می كنیم. متأسفانه، ما دروغگویی و خیال پردازی را با هم اشتباه می گیریم.
یکی از معضلات و مشکلات بزرگ والدین این است که می خواهند روندهای خلاقانه و تخیل کودک را تشویق کنند، اما اغلب از اینکه خیال کجا به پایان می رسد و دروغگویی آغاز می شود، مطمئن نیستند. در این مقاله به تفاوت دروغگویی و خیال پردازی در کودکان، می پردازیم.
در مقاله بهداشت وال استریت ژورنال “قدرت تفکر جادویی”، شرلی اس وانگ توضیح می دهد، “برای سالها تصور تصور می شد که خیال، راهی برای فرار کودکان از واقعیت است، و هنگامی که آنها به سن خاصی رسیدند، تصور می شد آنها خیال را کنار می گذارند و با دنیای واقعی کنار می آیند. اما، به طور افزاینده ای، متخصصان رشد کودک به اهمیت تخیل و نقشی که در درک واقعیت دارد، پی می برند. تخیل برای یادگیری افراد و رویدادهایی که مستقیماً تجربه نمی کنیم ضروری است، مانند تاریخ یا وقایع آن سوی دنیا.
بیشتر بخوانید: حرف ها و رفتارهای غلطی که نباید با کودک انجام دهید
برای بچه های کوچک این امکان را به آنها می دهد تا درباره آینده تفکر کنند، مانند آرزو ها و خواسته هایی که در بزرگسالی می خواهند به آنها دست پیدا کنند. ” پاول هریس، روانشناس توسعه و استاد دانشکده تحصیلات تکمیلی هاروارد که در زمینه تخیل تحصیل می کند، اظهار داشت : “هر وقت به جنگ جهانی یا امپراتوری روم یا احتمالاً خدا فکر می کنید، از تخیل خود استفاده می کنید. تخیل برای تأمل در واقعیت، حیاتی است. نه فقط آن چیزهایی که ما برای خیالی بودن استفاده می کنیم. ” بنابراین، نه تنها پذیرش تخیل، بلکه ضرورت آن آشکار شده است. پس والدین باید تقویت کننده تخیل در کودکان خود شوند. آنها نه تنها باید تخیل را تشویق کنند، بلکه آن را تحریک و در آن مشارکت کنند.
کارن استیونز ، متخصص در رشد اولیه کودک، در مقاله “تخیل در اوایل کودکی” توضیح می دهد که “کودکانی که به طور منظم به بازی های خلاقانه و خیالی فراوان می پردازند در مهارت ذهنی که” عملکرد اجرایی “نامیده می شود، بسیار عالی هستند. این اصطلاح “عملکرد اجرایی” به فرآیندهای ذهنی اشاره دارد که از طریق آنها کودکان می توانند انگیزه ها و واکنش های عاطفی خود را تنظیم و کنترل کنند.
این به آن معنا است که آنها به تدریج یاد می گیرند قبل از اینکه به طور نامناسب رفتار کنند، فکر کنند و رفتار خود را کنترل کنند. در حل ذهنی مشکلات، کودکان یاد می گیرند که بر طبق قوانین و رفتارهای اجتماعی قابل قبول رفتار کنند. همچنین باعث افزایش استقلال فردی نیز می شود.
تشخیص بین خیال و واقعیت برای هر کودک در حال رشد یک نقطه عطف است. قبل از 2 سالگی، رفتار کودکان بیشتر مشخص و واقعی است. با پیشرفت اتصالات و ارتباطات در مغز، آنها روند تخیل را بسیار بیشتر توسعه می دهند. بلوک ها به اتومبیل تبدیل می شوند، کاناپه ها به هواپیما تبدیل می شوند، دستبندهای پلاستیکی به جواهرات تبدیل می شوند و غیره. کودک باید تفاوت بین واقعیت و تظاهر کردن را درک کند. بعضی اوقات، آنها برای ایجاد تمایز به کمک والدین نیاز دارند.
همانطور که کودکان رشد می کنند، تخیل و خلاقیت آنها نیز رشد می کند، و در میان همه آن تصاویر و دنیاهای غیر واقعی، کودکان باید یاد بگیرند که چه چیزی واقعی است و در کجا تخیلات آنها به بهترین شکل اعمال می شود و محدود است. در طول این مسیر، والدین ناظر برخی رفتارهای هیستریک و سرگرم کننده هستند.
دروغ در واقع یک رفتار معمول و متناسب با سن کودکان در طی مراحل خاصی از کودکی است. کودکان به دلایل مختلف دروغ می گویند. دروغ گفتن راحت است. بسیاری از کودکان نمی خواهند بازی خود را برای انجام کار دیگری متوقف کنند، مانند دست شستن، بنابراین دروغ می گویند و می گویند که قبلاً دست های خود را شسته اند. دروغ گاهی برای جلوگیری از مسئولیت استفاده می شود. هیچ کس نمی خواهد به دردسر بیفتد. کودکی برای جلوگیری از تنبیه گاهی دروغ می گوید. دروغ نوعی آرزو است. کودکان گاهی اوقات داستانهایی را می گویند که مبالغه آمیز و از زندگی خودشان هستند تا باعث هیجان انگیزتر شدن آن اتفاق شوند.
صداقت مبنای اعتماد به روابط است. کودکان باید درک کنند که اعتماد با دروغگویی از بین می رود و این مسئله بسیار مهمی است. بنابراین این مسئولیت والدین است که کودک را با واقعیات آشنا کنند و به او آموزش دهند که صداقت، نوعی مسئولیت شخصی است و همه از آنها انتظار راستگویی دارند. برخورد با دروغگویی، طبق استانداردهای خانه به کودک کمک می کند تا بخاطر بسپارد که چه موقع نباید خیال و واقعیت با هم مخلوط شوند. شاید بهترین راه برای آموزش صداقت، الگوسازی از آن باشد؛ صادق بودن نسبت به کودکان، و همچنین دیگران، راهنمایی برای الگوبرداری کودکان است.
کودک خیال پرداز
دوستان خیالی کودکان بخشی از رشد سالم کودکی است که به آنها کمک می کند تا در مورد محیط خود بیشتر بیاموزند و برای تمرین تفکر مستقل ارتباطات مغز خود را ایجاد کنند، بنابراین آنها به تدریج مهارت های تصمیم گیری را کسب می کنند و از انضباط شخصی برخوردار می شوند. والدین باید فرآیندهای خلاقیت و تخیل فرزندان خود را تشویق کنند نه اینکه آنها را تهدید به مجازات کنند.
کودکان ۳ تا ۶ ساله، به دلیل اینکه در زمان حال زندگی می کنند و درک درستی از گذشته و آینده ندارند بسیار خیالبافی می کنند.
آنها فکر می کنند قادر هستند هر کاری را انجام دهند مثلا وقتی دوچرخه سواری می کنند، فکر می کنند می توانند از همه موانع به راحتی عبور کنند و روزی یک دوچرخه سوار حرفه ای بشوند.
کودکان وقتی خواسته ای دارند به زمان و نحوه رسیدن به خواسته، فکر نمی کنند و فقط خواسته شان را می خواهند.
خیال پردازی کودک از سن ۳ تا ۶ سالگی رشد می کند و با قصه پردازی شروع می شود. او راجع به هر موضوعی به گونه ای صحبت می کند که دلش می خواهد به همان گونه باشد. گاهی کودکان که تنها هستند یک دوست خیالی انتخاب می کنند تا با او حرف بزنند یا بازی کنند. هر چقدر بتوان جمع های صمیمی را برای کودک فراهم کرد، حضور دوست خیالی کم رنگ و کم رنگ تر می شود.
در سن ۳ سالگی، کودکان تجارب خیالی خود را حقیقت می پندارند. تفاوت بین این دو را نمی دانند. به دلیل اینکه دنیای خیال، دنیای نامحدودی است؛اضطراب را کاهش داده و کودک را به آرامش می رساند.
وسیله خوبی برای پر کردن وقت کودک است.
اگر به خیال بافی کودک سمت و سو داده شود می توان زمینه پرورش استعداد نویسندگی، بازیگری و مواردی دیگر را فراهم کرد. مطمئناً، خیال پردازی زیان هایی نیز به همراه دارد. اگر ارتباط کودک با دنیای واقعی را از بین ببرد و باعث تغییر در رفتار او شود، نیاز به اصلاح دارد. روی بعضی حرکات کودکان به هیچ وجه نمی توان نام دروغگویی گذاشت؛ زیرا آنها تفکرات خیال پردازانه خود را بیان می‌کنند و والدین می‌گویند فرزند ما دروغگوست! برای مثال اگر کودکی بگوید : مربی مهدکودک چنین حرفی را به من زد در حالی که مربی هیچ حرفی با کودک نزده است، این حرف نمی تواند دروغ باشد و تنها تفکر خیال پردازانه یا ساده کودک است. تفکرات خیال پردازانه کودکان همانند فردی است که به بیان اتفاقات گذشته در هنگام خواب خود می پردازد و همه ما می دانیم که چنین حرف هایی دروغ نیست و تنها به خیالات اتفاق افتاده تعلق دارد.
کودک دروغگو
کودکان خردسال گاها بین تخیل و واقعیت فرقی نمی گذارند و سخنی می گویند که از نظر ما دروغ است.
ما در این جا کودکانی را مد نظر داریم که با نقشه و حسابگری، و کاملاً آگاهانه دروغ می گویند.
ما می خواهیم فرزندانمان تخیلاتی زنده و خلاقانه داشته باشند. این جهانی است که آنها زندگی خود را با موجودات تخیلی زنده، ایده ها و موقعیت ها ترکیب می کنند. اما گاهی اوقات تخیل وارد مبحث دروغگویی می شود، و این چیز خوبی نیست.
مانند بزرگسالان، کودکان می توانند به دلایل مختلف دروغ بگویند، از جمله :
- اجتناب از انتقاد یا مجازات (“او اول من را زد!”)
- تفکر آرزومندانه (“من واقعاً در دوچرخه سواری مهارت دارم.”)
- زنده کردن و جان دادن به یک داستان (“و سپس یک کوسه غول پیکر دیدیم!”)
- تقویت وجهه خوپ (“او غمگین بود، بنابراین من همه اسباب بازی هایم را به او دادم.”)
- جلب توجه (“فکر می کنم دستم را شکستم.”)
- به دست آوردن چیزی (گفتن به مادربزرگ که، “بابا همیشه به من اجازه می دهد کلوچه داشته باشم.”)
- و بسیاری دلایل دیگر
وقتی بچه ها 2 یا 3 ساله می شوند، متوجه می شوند بزرگسالان همه چیز را نمی دانند و متوجه تمام اتفاقات نیستند.
از 4 تا 6، بچه ها در دروغ گفتن بهتر می شوند. آنها یاد می گیرند که حالت چهره و لحن صدا را با کلمات خود مطابقت دهند. در این دوره، اگر شما آن را به چالش نکشید، معمولاً دروغ می گویند، اما شما باید از آنها بخواهید که توضیح دهند.
از 6 تا 8، بچه ها می توانند بیشتر دروغ بگویند و در آن بهتر عمل کنند. دروغ ها با پیشرفت تسلط در زبان پیچیده تر می شوند و آنها بیشتر در مورد چگونگی تفکر دیگران می فهمند.
در 8 سالگی، اکثر کودکان می توانند با موفقیت و منطقی دروغ بگویند.
در اینجا نقش والدین این است که به کودک کمک می کند تخیل را از واقعیت متمایز کند و آنها را راهنمایی کند که متمایز نکردن آنها مناسب نیست. ممکن است کودکی دروغ بگوید که مثلاً نمی خواهد زود بخوابد، بنابراین وانمود می کند که گرسنه است تا از احساس مادر سوء استفاده کند و این باعث می شود تا چند دقیقه حواس او را پرت کند تا اینکه کارتون مورد علاقه خود را بدون دردسر تماشا کند!
تفاوت کودک دروغگو و خیال پرداز
مرز بین واقعیت و دروغ یک مرز مبهم است. مسلماً، هنگامی که کودک شما هنوز نمی فهمد حقیقت یا دروغ چیست، یا واقعیت از کجا شروع می شود و تخیل از کجا شروع می شود، برای او غیر قابل پذیرش تر است. در هر صورت، این یک موضوع جالب است. یک نوزاد، مطمئناً با توانایی فریبکاری و حیله گری متولد نشده است، بنابراین در برخی از اوقات، آنها می آموزند که حقیقت را با جعل (یا تخیل) جایگزین کنند. چرا؟ چه زمانی؟ چطور؟ نمی دانیم! تقریباً مانند همه چیز در زندگی، فقط می توانیم فرض کنیم که این یک رفتار آموخته شده است که از دنیای اطراف آنها نشات می گیرد – والدین، دوستان ، تلویزیون و غیره. شاید بهتر است بگوییم ما مسئول دروغگو شدن کودک خود هستیم. به طور مثال هنگامی که برای نفع خودمان یا حتی برای صلاح او، به او دروغ هایی هر چند ناچیز می گوییم، او این رفتار را از ما تقلید می کند.
همه دروغ ها مثل هم نیستند. گفتن اینکه او علی رغم دو ساعت چرت زدن در طبقه بالا به خواب نرفته است، مشخص است که درست نیست، اما چیزی است که هیچ تاثیری ندارد. با این حال، همه چیز می تواند بد تر شود.
آیا دروغگویی کودکان قابل تشخیص است؟
دروغگویی در کودکان نشانه عادی از فرآیند رشد است. برخی کودکان از ۲ سالگی شروع به دروغگویی می کنند.
موارد اولیه دروغگویی شامل توانایی ذهن خوانی و خود کنترلی است. خود کنترلی، خود شامل توانایی کنترل گفتار حالات چهره و زبان بدن می باشد.
دروغگویی در کودکان نشانه عادی از فرآیند رشد است.
کودکانی که توانایی ذهن خوانی و خود کنترلی دارند در سنین پایین شروع به دروغگویی کرده و دروغ هایشان پیچیده تر است.
وجود نقص در این دو توانایی نشان دهنده مشکلات در رشد کودک است. پس هر وقت اولین دروغ فرزند دو ساله تان را کشف کردید، به جای نگران شدن خوشحال شوید؛ زیرا این دروغ نشان دهنده رسیدن کودکتان به مرحله ای حیاتی از فرایند رشد است!
آیا می توان به راحتی دروغ کودکان را تشخیص داد؟
حالت چهره کودکان در حین دروغ گویی خنثی است اما پشت این چهره خنثی، غلیان احساس و هیجان نظیر احساس ترس و گناه، خجالت یا شاید اندکی سرخوشی ناشی از دروغ در جریان می باشد. بنابراین برای تشخیص دروغگویی کودک باید، بیشتر به زبان بدن او توجه کنید.
چگونه از دروغ گفتن کودکان جلوگیری کنیم؟
معمولا کودکان بین ۲ تا ۵ سال، مرز واقعیت و خیال را تشخیص نمی دهند و به همین دلیل آنها نمی دانند دارند دروغ می گویند. بسیاری از مواقع طرز سوال کردن والدین باعث دروغ گفتن کودک می شود.
پس بهتر است نوع واکنش خود را تغییر دهید. همچنین باید با خواندن کتاب ها، دیدن کارتون و انجام بازی های مرتبط فرق بین تخیل و واقعیت را به کودک‌نشان دهید.
جمع بندی
تفاوت های رفتاری بین کودکی که دروغ می گوید و کودکی که در حال خیال پردازی است وجود دارد. با شناخت و درک زبان بدن کودک و همینطور آگاه بودن نسبت به رفتار و عملکرد روزانه او، به راحتی متوجه می شوید که کودک دارد دروغ می گوید. خیال پردازی کودک نیز با کمی دقت قابل تشخیص است. دروغ گفتن یکی از رفتارهای متداول کودکان ۴ـ۵ ساله است که از لحاظ اخلاقی اشکالی ندارد.
کودکان در این سن و سال معمولاً به دو شکل دروغ می گویند که نخستین آن خیال پردازی است، کودک با جعل داستان یا با طرح مبالغه آمیز بعضی از واقعیات، اغلب خواسته خود را با ما درمیان می گذارد و غیرمستقیم از آرزو های خود صحبت می کند. در این صورت بهتر است که پدر و مادر در تأیید خواسته کودک حرف بزنند. دروغ نوع دوم دروغ به اصطلاح مفید است، دروغی است که بزرگترها هم می گویند و آن رابه حساب دروغ مصلحت آمیز می گذارند تا به جای نتیجه بد، نتیجه خوب بگیرند.
در این موارد باید به کودک تفهیم کنیم که از راستگویی و صداقت او خوشحال می شویم، و دروغگویی را دوست نداریم. باید توجه داشت که این مسأله در سنین بالاتر رفتاری ناپسند است که به کودک شخصیت ساختگی و تصنعی می بخشد. هرگاه کودک شما در موقعیت نامطمئن و ناامن قرار گیرد و احساس خطر یا حقارت کند به گفتن دروغ متوسل می شود. کودک دروغگو به گفته هایش ایمان ندارد و به طور قاطع و صریح حرف نمی زند، به تدریج اعتماد خود را به دیگران از دست می دهد و نسبت به اطرافیان بدبین می شود. در حالی که خیال پردازی در کودکان، باعث می شود رشد و تکامل شخصیتی بهتری داشته باشند و باعث می شود در آینده، افرادی اجتماعی تر شوند.
بدون دیدگاه